โครงการการทบทวนแผนพัฒนาผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นสู่การพัฒนาเศรษฐกิจสร้างสรรค์จังหวัดมหาสารคาม

ผู้รับผิดชอบ ให้ข้อมูล : ผศ.ดร.วสันต์ ปินะเต

ความสอดคล้องกับยุทธศาสตร์มหาวิทยาลัย : พันธกิจสัมพันธ์เพื่อการพัฒนาท้องถิ่นอย่างสร้างสรรค

แหล่งงบประมาณ : งบประมาณแผ่นดิน

กลุ่มเป้าหมาย : หน่วยงานภายนอก

พื้นที่ดำเนินงาน : มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม ตำบล ตลาด อำเภอ เมืองมหาสารคาม จังหวัด มหาสารคาม 44000

ระยะเวลาดำเนินงาน : 12 กันยายน 2025 ถึง 12 กันยายน 2025

วัตถุประสงค์โครงการ :
1) เพื่อเพิ่มคุณค่า สร้างมูลค่า และส่งเสริมความสามารถให้สินค้าไทยที่มีศักยภาพในการแข่งขัน
2) เพื่อส่งเสริมภูมิปัญญาด้านงานศิลปหัตถกรรมวัฒนธรรมและประเพณีที่สามารถนำมาต่อยอดในเชิงความสร้างสรรค์
3) เพื่อส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพของเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ผ่านการพัฒนาผู้ประกอบการและกำลังแรงงานในพื้นที่จังหวัดมหาสารคาม

กิจกรรมหลัก :
กิจกรรมที่ 1 ประชุม ทบทวนการพัฒนาผลิตภัณฑ์ท้องถิ่น แผนพัฒนาเศรษฐกิจจังหวัดมหาสารคาม

จำนวนผู้เข้าร่วมโครงการ : 100 คน

งบประมาณที่ใช้ : 70,400 บาท

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น :
1. ด้านเศรษฐกิจ
สินค้าชุมชนได้รับการพัฒนาและยกระดับมาตรฐานจนมีคุณภาพตรงตามความต้องการของตลาด สามารถต่อยอดเข้าสู่การจำหน่ายในเชิงพาณิชย์ได้จริง ส่งผลให้เกิดการสร้างรายได้อย่างต่อเนื่องทั้งในมิติ ต้นน้ำ กลางน้ำ และปลายน้ำ
2. ด้านสังคม
พบว่าการรวมกลุ่มของวิสาหกิจชุมชนมีความเข้มแข็งยิ่งขึ้น ชาวบ้านที่มีวิถีชีวิตร่วมกันสามารถบริหารจัดการทุนของชุมชนได้อย่างสร้างสรรค์และพึ่งพาตนเองได้มากขึ้น ซึ่งช่วยเสริมสร้างคุณภาพชีวิตและความเพียงพอของครอบครัวและชุมชนโดยรวม
3. ด้านการศึกษา
โครงการได้สร้างทักษะใหม่และองค์ความรู้ด้านการสร้างนวัตกรรมที่นำไปใช้แก้ปัญหาในพื้นที่จริงได้ อีกทั้งยังเป็นเวทีบูรณาการการเรียนรู้ข้ามศาสตร์ ที่เปิดโอกาสให้นักศึกษาและบุคลากรได้ปฏิบัติงานร่วมกับชุมชน ส่งผลให้บัณฑิตมีคุณลักษณะครบถ้วน ทั้งด้านทฤษฎีและการปฏิบัติ ตรงตามความต้องการของสังคม
4. ด้านสิ่งแวดล้อม
การดำเนินงานช่วยส่งเสริมการใช้ทรัพยากรในพื้นที่อย่างคุ้มค่า ผลิตภัณฑ์ที่พัฒนาขึ้นไม่สร้างผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และยังช่วยลดการใช้วัสดุที่ก่อให้เกิดขยะหรือมลพิษ ทำให้ชุมชนเกิดความตระหนักและมีความเข้มแข็งด้านการจัดการสิ่งแวดล้อม นำไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนในระยะยาว

ผลกระทบต่อชุมชน/สังคม :
ชุมชนเกิดความตระหนักและมีความเข้มแข็งด้านการจัดการสิ่งแวดล้อม นำไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนในระยะยาว

การมีส่วนร่วมของนักศึกษา/บุคลากร :
สร้างทักษะใหม่และองค์ความรู้ด้านการสร้างนวัตกรรมที่นำไปใช้แก้ปัญหาในพื้นที่จริงได้ อีกทั้งยังเป็นเวทีบูรณาการการเรียนรู้ข้ามศาสตร์ ที่เปิดโอกาสให้นักศึกษาและบุคลากรได้ปฏิบัติงานร่วมกับชุมชน ส่งผลให้บัณฑิตมีคุณลักษณะครบถ้วน ทั้งด้านทฤษฎีและการปฏิบัติ ตรงตามความต้องการของสังคม

ความต่อเนื่องของโครงการ :
-

ปัญหา/อุปสรรค :
การดำเนินงานโครงการครั้งนี้ แม้จะเป็นไปตามแผนที่กำหนดไว้และสามารถบรรลุวัตถุประสงค์ส่วนใหญ่ แต่ก็ยังพบสภาพปัญหาและอุปสรรคบางประการ ได้แก่ ข้อจำกัดด้านเวลาในการดำเนินโครงการซึ่งมีระยะสั้น ทำให้การติดตามผลในเชิงลึกและการประเมินผลต่อยอดยังทำได้ไม่เต็มที่ นอกจากนี้ ผู้ประกอบการและวิสาหกิจชุมชนบางกลุ่มยังขาดความพร้อมด้านทุนและเทคโนโลยี จึงไม่สามารถนำความรู้ไปปรับใช้ได้ทันที อีกทั้งยังมีอุปสรรคในเรื่องการเข้าถึงข้อมูลตลาดและช่องทางจำหน่ายออนไลน์ที่ยังไม่ทั่วถึง รวมถึงการมีส่วนร่วมของบางหน่วยงานภาคีที่ยังไม่ต่อเนื่อง ส่งผลให้การบูรณาการระหว่างภาคส่วนยังไม่สมบูรณ์เท่าที่ควร

แนวทางการปรับปรุง :
เพื่อให้การดำเนินโครงการในอนาคตเกิดประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ควรกำหนดระยะเวลาโครงการที่ยาวนานขึ้น พร้อมจัดทำระบบติดตามและประเมินผลอย่างต่อเนื่องหลังการอบรมและประชุมเชิงปฏิบัติการ เพื่อให้สามารถประเมินผลสัมฤทธิ์เชิงลึกได้อย่างรอบด้าน นอกจากนี้ควรมีการสนับสนุนด้านทุน วัสดุอุปกรณ์ และเทคโนโลยีที่จำเป็นให้กับผู้ประกอบการ เพื่อให้สามารถนำองค์ความรู้ไปใช้ประโยชน์ได้จริง รวมทั้งจัดอบรมเชิงปฏิบัติการด้านการตลาดออนไลน์อย่างเข้มข้น และสร้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างมหาวิทยาลัย หน่วยงานรัฐ เอกชน และชุมชนอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้เกิดการพัฒนาเศรษฐกิจสร้างสรรค์ที่ยั่งยืนและลดข้อจำกัดในการขับเคลื่อนโครงการในอนาคต

ข้อเสนอแนะต่อมหาวิทยาลัย :
เพื่อให้การดำเนินโครงการในอนาคตมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ควรเพิ่มระยะเวลาและกิจกรรมการติดตามผลหลังการอบรม เพื่อประเมินการนำความรู้ไปใช้จริงและแก้ไขปัญหาเฉพาะด้านของผู้ประกอบการในแต่ละกลุ่ม ควรจัดอบรมเสริมในหัวข้อการตลาดออนไลน์ การสร้างแบรนด์ และการเชื่อมโยงเครือข่ายการค้า ทั้งในระดับจังหวัดและระดับประเทศ เพื่อขยายช่องทางจำหน่ายผลิตภัณฑ์ให้กว้างขึ้น นอกจากนี้ควรสนับสนุนการเข้าถึงงบประมาณ วิทยากรผู้เชี่ยวชาญ และเครื่องมือที่จำเป็นสำหรับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบ รวมถึงสร้างกลไกความร่วมมือระหว่างมหาวิทยาลัย หน่วยงานรัฐ เอกชน และชุมชนอย่างต่อเนื่อง เพื่อผลักดันการยกระดับผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นให้สามารถแข่งขันได้อย่างยั่งยืน