โครงการการสร้างชุมชนต้นแบบพัฒนาศูนย์การเรียนรู้ความมั่นคงทางอาหาร ตำบลวังแสง อำเภอแกดำ จังหวัดมหาสารคาม เพื่อพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืน

ผู้รับผิดชอบ ให้ข้อมูล : ผศ.ดร.จินดา แก่นสมบัติ

ความสอดคล้องกับยุทธศาสตร์มหาวิทยาลัย : พันธกิจสัมพันธ์เพื่อการพัฒนาท้องถิ่นอย่างสร้างสรรค

แหล่งงบประมาณ : งบประมาณแผ่นดิน

กลุ่มเป้าหมาย : ชุมชน

พื้นที่ดำเนินงาน : อบต.วังแสง ตำบล วังแสง อำเภอ แกดำ จังหวัด มหาสารคาม 44190

ระยะเวลาดำเนินงาน : 1 ตุลาคม 3110 – 30 กันยายน 3111

วัตถุประสงค์โครงการ :
1. เพื่อใช้ศักยภาพของมหาวิทยาลัยในการบูรณาการองค์ความรู้นวัตกรรมด้านการบริหารจัดการทรัพยากรเพื่อสร้างความมั่นคงทางอาหารในชุมชนอย่างยั่งยืน
2. เพื่อพัฒนาศักยภาพบุคลากรให้สามารถใช้ทรัพยากรร่วมกับชุมชนด้วยองค์ความรู้นวัตกรรมในการจัดการกับปัญหาทรัพยากรที่ท้าทายและเร่งด่วนในพื้นที่
3. เพื่อพัฒนาศูนย์การเรียนรู้ต้นแบบเพื่อเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน สำหรับการบริหารจัดการทรัพยากรชุมชนในท้องถิ่นด้านความมั่นคงทางอาหาร โดยจัดทำระบบฐานข้อมูลทรัพยากรและสร้างเครือข่ายบูรณาการที่มีความเข้มแข็งในการดูแลรักษาทรัพยากรของชุมชนอย่างต่อเนื่อง

กิจกรรมหลัก :
ต้นน้ำ

ศึกษาข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับความมั่นคงทางอาหาร พื้นที่ตำบลวังแสง อำเภอแกดำ จังหวัดมหาสารคาม


กลางน้ำ
อบรมเชิงปฏิบัติการเรียนรู้เครื่องมือพัฒนาการขับเคลื่อนศูนย์การเรียนรู้ความมั่นคงทางอาหารจากการต่อยอดศาสตร์พระราชาเพื่อพัฒนาตนเองและสังคม

ปลายน้ำ
กิจกรรมถอดบทเรียนโครงการสร้างชุมชนต้นแบบพัฒนาศูนย์เรียนรู้ความมั่นคงทางอาหาร ตำบลวังแสง อำเภอแกดำ จังหวัดมหาสารคมเพื่อพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืน

จำนวนผู้เข้าร่วมโครงการ : 120 คน

งบประมาณที่ใช้ : 100,000 บาท

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น :
จำวนวนศูนย์การเรียนรู้ต้นแบบที่ได้รับการยกระดับ ศูนย์ ไม่น้อยกว่า 1 ศูนย์ ผ่าน
มหาวิทยาลัยราชภัฏได้ใช้ศักยภาพในการบูรณาการองค์ความรู้หรือนวัตกรรม ร่วมกับชุมชนในการบริหารจัดการทรัพยากร การแก้ปัญหาและการใช้ประโยชน์ในพื้นที่อย่างเป็นระบบ องค์ความรู้ ไม่น้อยกว่า 1
องค์ความรู้ ผ่าน
ประชาชนในชุมชนท้องถิ่นได้รับการถ่ายทอดองค์ความรู้หรือนวัตกรรม ร่วมกับชุมชนในการบริหารจัดการทรัพยากร การแก้ปัญหาและการใช้ประโยชน์อย่างคุ้มค่า คน 100 คน ผ่าน
ร้อยละของประชาชนที่เข้าร่วมโครงการเกิดการตระหนักรู้ในการบริหารจัดการทรัพยากรการแก้ปัญหาและการใช้ประโยชน์ในพื้นที่ ร้อยละ ร้อยละ 30 ผ่าน
ร้อยละของประชาชนที่เข้าร่วมโครงการสามารถนำองค์ความรู้หรือนวัตกรรมไปแก้ไขปัญหาหรือขยายผลหรือนำไปใช้ประโยชน์ ร้อยละ ร้อยละ 5 ผ่าน

ผลกระทบต่อชุมชน/สังคม :
• เกิดการมีส่วนร่วมของประชาชนในชุมชนในการบริหารจัดการทรัพยากรและสร้างความมั่นคงทางอาหาร
• เสริมสร้างความเข้มแข็งของเครือข่ายความร่วมมือระหว่างชุมชน หน่วยงานภาครัฐ เอกชน และสถาบันการศึกษา
• ส่งเสริมคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นของประชาชน ลดปัญหาความยากจนและความเปราะบางทางสังคม

การมีส่วนร่วมของนักศึกษา/บุคลากร :
• นักศึกษา คณาจารย์ และบุคลากรทางวิชาการสามารถใช้พื้นที่เป็นแหล่งเรียนรู้ ฝึกปฏิบัติ และวิจัยเชิงบูรณาการ

ความต่อเนื่องของโครงการ :
-

ปัญหา/อุปสรรค :
สภาพปัญหาและอุปสรรคที่เกิดขึ้นของโครงการ
1. ปัญหาด้านทรัพยากร
o การเข้าถึงวัตถุดิบและทรัพยากรธรรมชาติในบางพื้นที่ยังมีจำกัด
o ขาดอุปกรณ์หรือเครื่องมือที่ทันสมัยสำหรับการจัดการอาหารและทรัพยากร
2. ปัญหาด้านความรู้และทักษะ
o ผู้เข้าร่วมบางส่วนยังขาดความเข้าใจในการบริหารจัดการทรัพยากรอย่างยั่งยืน
o บุคลากรและชุมชนบางกลุ่มไม่คุ้นเคยกับการใช้เทคโนโลยีหรือนวัตกรรมใหม่ ๆ
3. ปัญหาด้านการประสานงาน
o การประสานงานระหว่างมหาวิทยาลัย หน่วยงานภาครัฐ และชุมชนมีข้อจำกัดด้านเวลาและทรัพยากร
o การมีส่วนร่วมของชุมชนบางส่วนไม่สม่ำเสมอ ทำให้บางกิจกรรมล่าช้า
4. ปัญหาด้านสภาพแวดล้อมและสิ่งแวดล้อม
o สภาพอากาศและปัจจัยทางธรรมชาติอาจส่งผลต่อการผลิตและการฝึกปฏิบัติในพื้นที่
o ปัญหาดิน น้ำ และทรัพยากรธรรมชาติอื่น ๆ บางส่วนยังไม่เหมาะสมกับการทำเกษตรบางประเภท

แนวทางการปรับปรุง :
1. ด้านทรัพยากร
o ประสานงานกับหน่วยงานท้องถิ่นและภาคเอกชนเพื่อจัดหาอุปกรณ์และวัสดุที่จำเป็น
o ใช้ทรัพยากรและวัตถุดิบที่มีอยู่ในชุมชนให้เกิดประโยชน์สูงสุด
2. ด้านความรู้และทักษะ
o จัดอบรมและเวิร์กช็อปเชิงปฏิบัติการเพื่อเพิ่มทักษะการบริหารจัดการทรัพยากรและความมั่นคงทางอาหาร
o จัดทำคู่มือและสื่อการเรียนรู้เพื่อให้ผู้เข้าร่วมสามารถศึกษาเพิ่มเติมเองได้
3. ด้านการประสานงาน
o กำหนดแผนการทำงานร่วมกันที่ชัดเจน ระบุหน้าที่ความรับผิดชอบและเวลาการดำเนินกิจกรรม
o ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนทุกกลุ่มด้วยการสร้างความเข้าใจถึงประโยชน์ของโครงการ
4. ด้านสภาพแวดล้อม
o วางแผนกิจกรรมให้สอดคล้องกับสภาพอากาศและฤดูกาล
o ส่งเสริมการใช้เทคนิคเกษตรยั่งยืนและการปรับปรุงทรัพยากรดินและน้ำให้เหมาะสมกับการผลิต

ข้อเสนอแนะต่อมหาวิทยาลัย :
ข้อเสนอแนะ
1. ควรสนับสนุนทรัพยากรและอุปกรณ์เพิ่มเติม เพื่อให้การดำเนินงานราบรื่นและมีประสิทธิภาพ
2. จัดอบรมและเวิร์กช็อปอย่างต่อเนื่องเพื่อเสริมสร้างทักษะและความรู้แก่ชาวบ้านและบุคลากร
3. วางแผนการประสานงานและกำหนดตารางกิจกรรมชัดเจน พร้อมสร้างกลไกติดตามความคืบหน้า
4. พัฒนาแนวทางการจัดการกิจกรรมให้สอดคล้องกับสภาพอากาศและฤดูกาล
5. สนับสนุนการขยายผลศูนย์เรียนรู้และเครือข่ายชุมชนไปยังพื้นที่อื่นเพื่อยกระดับความมั่นคงทางอาหารในวงกว้าง